Wiadomości o życiu św. Benedykta (480-543) czerpiemy przede wszystkim z Dialogów pierwszego papieża z naszego Zakonu – św. Grzegorza Wielkiego (540-604). Druga Księga Dialogów, często określana jako Vita Sancti Benedicti, podaje, w formie usianych cudami legend, pewne fakty z jego życia.

Urodził się w Nursji (100 km na północny-wschód od Rzymu), w zamożnej rodzinie patrycjuszowskiej. Jako chłopiec został wysłany na studia do Rzymu. Konfrontacja „wielkiego świata” z jego ideałami była wstrząsająca. Benedykt postanowił Rzym opuścić:

 Pragnąc podobać się tylko Bogu – mądry choć nie uczony – rozpoczął starania o święty sposób życia.

Uciekł do Subiaco (50 km na wschód od Rzymu). Tu – na początku – udzielał mu cennej pomocy przyjaciel o imieniu Roman. On też odział Benedykta w habit – symbol życia poświęconego Bogu.

Okres życia Benedykta w samotności był krótki. Wiadomość o jego niezwykłej świętości zaczęła ściągać jemu podobnych, młodych. Wkrótce powstało w Subiaco 12 klasztorów. Po kilku latach opuszcza Subiaco i w gronie braci wyrusza w nieznane. Dociera szczęśliwie na miejsce wybrane przez Opatrzność Boga: jest to Monte Cassino. Tu pozostałości po świątyni Apollina przekształca w kościół. Oddaje klasztorne oratorium w opiekę swojego ulubionego świętego – Marcina. Są to lata 529-537.